Hommage aan Goudse organist Henri C.J. de Man

Henri C J de Man

Op zaterdagmiddag 27 augustus wordt tijdens het concert dat Herman van Vliet in de Sint Jan in Gouda geeft, ruim aandacht geschonken aan Henri C.J. de Man, die van 1924 tot aan zijn dood organist van de Sint Jan was. Er zullen dan ook drie bundels muziek van hem worden gepresenteerd in het bijzijn van zijn kleindochter en kleinzoon. Het concert begint om 16.00 uur.

Text Example

advertentie



Henri C.J. de Man (1888-1945) kan worden beschouwd als één van de belangrijke figuren uit de Nederlandse organistengeneratie van rond 1930. Hij is vooral bekend gebleven als organist van de Sint-Janskerk te Gouda, waar hij het beroemde Moreau-orgel uit 1736 bespeelde. Het instrument waarover zijn illustere voorganger, Joachim Hess in 1774 bijna lyrisch schreef in zijn ‘Beschrijving van het nieuw en uitmuntend Orgel in de Sint Janskerk te Gouda’, een speciale bijlage in zijn Dispositiën der merkwaardigste Kerk-Orgelen.

Gevierd
In zijn jaren was Henri C.J. de Man wellicht even beroemd en gevierd als Hess, zij het meer als kerk- en concertorganist ter plaatse. Al direct na zijn benoeming in 1924 begon hij er met het geven van concerten, meestal met medewerking van solisten. Zijn virtuoze spel en veelzijdigheid hebben er ongetwijfeld aan bijgedragen dat deze concerten alom werden gewaardeerd. De grote orgelwerken van Bach, Reger, Guilmant en Widor werden veelvuldig uitgevoerd, terwijl hij ook vaak eigen werken speelde.

Pedagoog
Hij was vele jaren actief in het Goudse muziekleven, niet alleen als organist maar ook als beiaardier en pedagoog. Zo was hij leraar aan de Stedelijke Muziekschool, maar toen deze instelling in 1937 werd opgeheven, richtte hij op eigen initiatief een nieuwe muziekschool op.

Even voortvarend was hij bij het geven van orgelles. Leerlingen wisten te vertellen dat hij een strenge leraar was en dat een les 20 minuten duurde, voor die tijd erg kort. Bovendien wilde hij dat de volgende leerling met geopende boeken klaarstond om onmiddellijk te kunnen beginnen.

Componist
In 1927 componeerde Henri C.J. de Man voor orgel een omvangrijke en veeleisende Fantasie en Fuga. Hij toonde daarmee zijn deskundigheid op het gebied van de polyfone schrijfwijze. In latere jaren richtte hij zich meer op koraalbewerkingen. Zijn stijl is overeenkomstig de tijd waarin hij leefde en is doortrokken van het laatromantische klankidioom.

Uitgave
Bij Van Vliets plan tot uitgave van de orgelmuziek van Henri de Man kon worden geput uit een aanzienlijk aantal koraalbewerkingen, vooral over de psalmen. Opvallend is dat de koralen ritmisch zijn genoteerd, terwijl er toentertijd ongetwijfeld iso-ritmisch werd gezongen. Twee van de drie bundels die zaterdag worden gepresenteerd zijn gevuld met koraalbewerkingen. De derde uitgave bevat zij zijn Fantasie en fuga.