Knipscheer-orgel Ontmoetingskerk Nieuwveen gerestaureerd

Het Knipscheer-orgel uit 1858 in de protestantse Ontmoetingskerk te Nieuwveen is in de afgelopen maanden conserverend gerestaureerd door Orgelmakerij Reil te Heerde. Op zaterdag 30 september wordt het orgel officieel weer in gebruik genomen.

Text Example

advertentie



Hermanus Knipscheer II bouwde het orgel in 1858. Het orgel met negen stemmen op twee manualen (met aangehangen pedaal) bleef vervolgens meer dan een eeuw ongewijzigd.

In 1965 werd het orgel door Jac. van der Linden te Leiderdorp onder handen genomen. De dispositie werd gewijzigd en uitgebreid. Van der Linden bracht twee pedaalkoppels en een tremulant aan, en voegde aan het Hoofdwerk een Gedekte Fluit 4 toe. In de samenstelling van de Mixtuur werden wijzigingen aangebracht. De windladen werden door Van der Linden voorzien van dek- en bodemplaten en nieuwe kunststof slepen met een verend sleepsysteem.

In 1979 werd het orgel door Jac. van Heijningen te Leiden nog eens uitgebreid met een vrij pedaal van drie stemmen, waarvan er een (Octaaf 4) werd gereserveerd. Het Hoofdwerk werd uitgebreid met een Trompet 8. In 1998 werd de windmotor vervangen door orgelmaker W. de Jongh te Lisse.

knipscheer orgel ontmoetingskerk nieuwveen
Het Knipscheer-orgel in de Ontmoetingskerk te Nieuwveen

Restauratie
In januari 2017 werd een conserverende restauratie van het orgel gestart. Het werk werd uitgevoerd door Orgelmakerij Reil te Heerde. Het verend sleepsysteem van Van der Linden werd daarbij vervangen door houten slepen. De magazijnbalg werd opnieuw beleerd. Het pijpwerk werd hersteld van met name stemschade. Van Trompet 8 uit 1979 die te lijden had van ernstige loodcorrosie werden alle koppen en stevels vervangen.

Loodcorrosie in de kop van de Trompet 8

In de dispositie werd een kleine wijziging aangebracht. De Gedekte Fluit 4 uit 1965 werd opgeschoven tot Nasard 3, aanvullend pijpwerk werd door Reil bijgemaakt. De tamelijk eng gemensureerde Gedekt 8 in het Pedaal werd zeven tonen opgeschoven.  De tonen C-F# worden door Reil aangevuld met vijf pijpen uit voorraad en twee nieuwe pijpen. De in 1965 gewijzigde samenstelling van de Mixtuur bleef gehandhaafd. Tenslotte werd de intonatie meer in overeenstemming met het werk van Knipscheer gebracht.

Ingebruikname
De ingebruikname van het gerestaureerde orgel vindt plaats op zaterdag 30 september om 15.00 uur. De drie vaste organisten van de Ontmoetingskerk – Hanno Hommel, Piet van Rikxoord en Anton den Boer – zullen het orgel zowel solistisch laten horen als in begeleiding van samenzang en solisten. Op het programma staat onder meer werk van Folkert Grondsma, Samuel Barber en Cornelis de Wolf. De middag wordt om ongeveer 16.30 uur afgesloten met een hapje en een drankje.

 


Dispositie

Hoofdwerk C-f3
Prestant 8
Roerfluit 8
Octaaf 4
Nasard 3 – 1965/2017
Octaaf 2
Mixtuur III-IV – 1858/1965
Trompet 8 – 1979/2017

Bovenwerk C-f3
Holpijp 8 bas/discant
Viola 8 discant
Dwarsfluit 4
Woudfluit 2

Pedaal C-d1
Subbas 16 – 1979
Gedekt 8 – 1979/2017
Gereserveerde plaats

Werktuiglijke registers
Koppeling Hoofdwerk – Bovenwerk
Koppeling Pedaal – Hoofdwerk
Koppeling Pedaal – Bovenwerk
Tremulant – beide manualen

Samenstelling Mixtuur
C: 1 1/3 – 1 – 2/3
c: 2 – 1 1/3 – 1
c1: 2 2/3 – 2 – 1 1/3 – 1
c2: 4 -2 2/3 – 2 – 1 1/3

 

Met dank aan Anton den Boer voor de verstrekte informatie

 

© 2017 beeld Anton den Boer