RECENSIE Percy Whitlock – Organ Sonata – John Scott

In juni 2003 had ik het genoegen een recital van John Scott mee te maken in – toen nog – ‘zijn’ St. Paul’s Cathedral in Londen. Hoofdmoot van het programma was de bijna drie kwartier durende Orgelsonate in C van Percy Whitlock (1903-1946).

Text Example

advertentie



Het St. Paul’s-orgel ging vanwege een interieurrestauratie weliswaar schuil achter plastic, maar het verhinderde John Scott niet om een meeslepende uitvoering van dit werk te geven.

Niet meeslepend in de zin van effectbejag, maar overtuigend vanwege zijn ‘panoramic view’ op de sonate en door de gehanteerde tempi. Zijn verrichtingen waren op beeldscherm te volgen, en het was een genot om te zien hoe relaxed John Scott speelde en onderwijl registreerde. Na afloop ging het gerucht dat Scott het stuk ging opnemen voor Hyperion. We verheugden ons bij voorbaat.

En nu is het dan zover; John Scotts ’afscheidsopname’ uit St. Paul’s – hij is inmiddels Director of Music aan de St. Thomas Church in New York City – is nu ook in ons land verkrijgbaar.

De cd omvat niet alleen de vierdelige Sonate uit 1936, maar ook het eerste Fantasie Choral en de bekende Five Short Pieces. En andermaal raak ik betoverd door de manier waarop Scott met het orgel omgaat. Het klinkt ook allemaal alsof er een last van zijn schouders is gevallen (de verantwoordelijkheid voor ‘Music at St. Paul’s’), zo poëtisch en fijnzinnig is hij bezig.

Hij weet de spanning in de sonate tot het laatste moment toe vast te houden en gebruikt het zwelwerk op een manier die ik nog niet van hem gehoord had. Veel organisten spelen het Allegretto uit de Five Short Pieces te snel; bij Scott is het een mooie andante-beweging.

In het Scherzo gebruikt hij een spuckende fluit (de Chimney Flute?) die het karakter van dit opgewekte stukje versterkt. Zomaar enkele dingen die opvallen in deze superieure uitvoering.

Bij het Fantasie Choral moet je niet aan Franck denken, maar aan een organist die even gemakkelijk een theaterorgel bespeelde als een kerkorgel. Die twee werelden raken elkaar in dit stuk, en er zijn weinig componisten die dat kunnen.

De opname vind ik stukken beter – presenter – dan die van John Scotts tweede Dupré-cd, die ik veel te wollig vond. Een betere opname van het St. Paul’s orgel dan deze is er eigenlijk niet. Reden te meer om deze schijf tot ‘cd van de maand’ uit te roepen. Letterlijk een cd waar je niet van kunt slapen …


Percy Whitlock

Organ Sonata in C minor; Fantasie Choral No. 1 in D flat major; Five Short Pieces

John Scott, organ of St. Paul’s Cathedral, London

Hyperion CDA 7470 – speelduur 71’50”

Distributie: Challenge Classics, Hilversum

Uitvoering: 10 Opname: 10