Windstreken [RECENSIE]


Het Orgelpark in Amsterdam gaat bijna open. Vooruitlopend daarop heeft label Orgelparkrecords eind 2006 al een cd uitgebracht met in 2004 gemaakte opnamen. Het doel van het Orgelpark is het orgel op een nieuwe manier te presenteren, staat in het boekje van de cd Windstreken, de eersteling van Orgelparkrecords. Dat is op deze cd goed gelukt.

Text Example

advertentie



Op Windstreken gaat het orgel de confrontatie aan met saxofoon, fluiten en de tabla. ‘De tabla is het meest gebruikte percussie-instrument in India. Het bestaat uit twee trommels: één van hout en één van klei of koper. Het vervaardigen, bespannen en stemmen van deze trommels vereist veel ervaring en vakmanschap’, staat in het boekje. ‘De tonen van de tabla zijn zo helder, dat ze mede bepalend zijn voor de tonaliteit van de muziek.’ Het zijn zulke zinnen in het boekje die bij het beluisteren van deze cd je oren doen spitsen. De tabla geeft inderdaad boventoonrijke geluiden, die veel zeggingskracht aan de muziek geven.

De Belg Jozef Dumoulin, bespeelt op deze cd het orgel. Hij studeerde in Brussel en in Keulen bij jazzpianist John Tailor. Hij maakte een tournee door India. De organist/pianist is tegenwoordig docent aan het conservatorium van Antwerpen en behoort tot de top van de Belgische jazzwereld.

Net als de cd Tadadie van Gijs Hendriks en Berry van Berkum (Toccata Records, TRR 99020) bevat deze cd veel jazzachtige improvisaties. Het verschil is het gebuikt van het orgel en het gekozen orgel. Hendriks en Van Berkum gebruiken de Adema van de Dominicanenkerk in Zwolle. Windstreken is opgenomen op het allerneobarokste orgel van Nederland: de Marcussen in de Nicolaïkerk in Utrecht. Toch slaagt organist Jozef Dumoulin op Windstreken erin warme klanken aan het Utrechtse orgel te ontlokken, zoals in Bye Bye Bangalore. Misschien komt dat doordat het organist op de hele cd geen mixturen en tongwerken gebruikt. De tabla zwijgt in dit nummer, net als in het volgende nummer Sunday Afternoon. De spuck van het orgel wekt dan nog een tijdje de indruk dat de tabla meespeelt. Zo’n soort geluid dus. Aan het eind van laatstgenoemd nummer gaat de orgelmotor uit. Dat is over het algemeen een flauw trucje, maar hier past het goed, temeer ook omdat op dat moment een zachte orgelklank gebruikt wordt.

De opbouw van het programma is fraai. Rustige en wervelende nummers wisselen elkaar af. Na het levendige ‘Passage’ volgt het impressionistische ‘La Dent Blanche’, een solo voor fluit en altfluit.

In ‘Kings Son’ lijkt het of er een extra instrument meespeelt. Is het de regaal van het borstwerk, of een uitheems strijkinstrument? Het boekje geeft geen opheldering.

Het boekje is wel vaker onduidelijk. Op de achterkant ervan staat: ‘Vista is een speelse en poëtische plaat vol kleine verrassingen en veel afwisseling’. Maar wat is Vista dan? Na een tijdje zoeken in het boekje is dat een eerdere cd van Pieter de Mast. De disposities van de gebruikte orgels – naast het grote Marcussen-orgel wordt ook nog een kistorgel ingezet – ontbreekt. Maar dat is in het geval van deze cd ook weer niet zo heel erg.

‘Windstreken’ is een cd die je veroveren moet. Maar wie zich voor deze muziek laat winnen, beleeft gelukkige momenten en bij vlagen weidse vergezichten.

Windstreken – Pieter de Mast

Pieter de Mast, sopraansax, dwarsfluiten; Jozef Dumoulin, Marcussenorgel (Nicolaikerk, Utrecht), kistorgel; Sandip Bhattacharya, tabla.

G. Rhau: Bicinium; P. de Mast: Vol d’Oiseaux, G.r., Hautes fagnes, Passage, La Dent Blanche; O. van Geel: Bue Bye Bangalore, Kings Son; M. du Mosch: Sunday Afternoon; Squarepusher: Tommib; F. Blanker: Very Early Spring

Label: Orgelparkrecords
Speeltijd: 49′:15″
Boekje: 12 pagina’s (Nederlands)
Prijs: € 15,00

Muzikale interpretatie * * * *
Programmakeuze * * * *
Keuze van het (de) instrument(en) * * * *
Kwaliteit van de opname * * *
Informatie in het boeklet * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje) * *