De Brabantse Orgelfederatie en maandblad de Orgelvriend organiseren zaterdag 26 april een excursie Smits-orgels in Sint Oedenrode, Boxtel, Schijndel en Oirschot. Orgeladviseur en Smits-kenner Jan Boogaarts houdt een inleiding over deze Brabantse orgelmaker.
Deelnemers kunnen drie van de orgels zelf bespelen. Aan het eind van de excursie vindt de presentatie plaats van een cd waarop de vier orgels zijn te beluisteren.
Over de orgels
F.C. Smits bouwde het orgel met wee klavieren en een aangehangen pedaal in de St.-Martinuskerk in Sint Oedenrode in 1839 voor de voormalige kerk. In 1915 werd het orgel in de zuidbeuk van de huidige kerk geplaatst. In 1946 werd het bij een beperkte restauratie geplaatst op de westgalerij. Een uitgebreide restauratie volgde in 1955 door Vermeulen. Bij de laatste restauratie in 2000 / 2001 door de Flentrop Orgelbouw (Frans Vermeulen) onder advies van Jan Boogaarts werd tevens een vrij pedaal gerealiseerd.
In de Kerk van St.-Petrus’ Banden in Boxtel voltooide Verschueren Orgelbouw in 2006 de restauratie van het in 1842 gebouwde orgel. Het betrof toen ,,een orgel met drie klavieren en den aanleg voor een vrij pedaal.” Hubert Schreurs (firma Adema) restaureerde het orgel in 1955/1956 en legde het zelfstandige pedaal aan. De laatste restauratie vond plaats onder advies van Jan Boogaarts.
Het orgel in de Sint Servatiuskerk in Schijndel uit 1852 bezit een fraaie neogotische kas en geciseleerde frontpijpen. Smits’ eerdere drieklaviers instrumenten hadden een rugwerk, maar dit orgel heeft, net als dat van Aarle-Rixtel, een positief als ‘onderwerk’ en kreeg de klaviatuur aan de zijkant. Rond 1900 heeft Loret de stemming van het orgel gewijzigd. Vermeulen restaureerde het orgel in 1958/1959. De laatste restauratie vond plaats in 1995 door Pels & Van Leeuwen Orgelbouw onder advies van Hans van der Harst, waarbij de oude toonhoogte werd hersteld.
Het orgel uit 1847 in de St.-Pieter in Oirschot werd oorspronkelijk gebouwd voor de St.-Pieter in ’s-Hertogenbosch. Het was een schenking van Martinus de Wijs. Na de sluiting van de Bossche St.-Pieter werd het orgel in 1978 gerestaureerd door Verschueren en overgeplaatst naar Oirschot. Voor het frontontwerp liet F.C. Smits zich inspireren door het orgel in de St.-Jan in ’s-Hertogenbosch. Ook dit orgel kent zeer rijk versierde kassen.
Programma
09.30 uur: Welkom in de St.-Martinuskerk in Sint Oedenrode.
10.00 uur: Presentatie van het orgel door Bert Augustus.
11.15 uur: St.-Petruskerk te Boxtel: Inleiding ‘Het werk van de orgelmakers F.C. Smits’ door Jan Boogaarts.
11.45 uur: Jan Verhoeven presenteert het orgel in de St.-Petruskerk; gelegenheid (meegebrachte) lunch te gebruiken; gelegenheid tot orgelspel.
14.00 uur: Leo Spoor presenteert het orgel in de St.-Servatiuskerk in Schijndel; gelegenheid tot orgelspel. Slotbespeling door bestuursleden Brabantse Orgelfederatie.
16.00 uur: Gerard Hafkenscheid presenteert het orgel in St.-Pieterskerk in Oirschot; gelegenheid tot orgelspel. Slotbespeling.
17.00 uur: Afsluiting en uitreiking cd met recente opnames van deze vier Smits-orgels.
De excursiekosten bedragen € 12,50 per persoon, inclusief programma en cd, te voldoen bij aanvang van de excursie. Aanmelden voor de excursie (met vermelding aantal deelnemers) via excursie@brabantorgel.nl zie ook www.brabantorgel.nl en het aprilnummer de Orgelvriend.
© 2008 www.orgelnieuws.nl
© 2008 fotografie www.orgelfotografie.nl