Bernhardt Edskes, Schnitger & Bach in Dordrecht 8 [SCHERP]

Natuurlijk is een Edskes-orgel meer geschikt voor de gemeentezang dan een Adema-instrument uit de vorige eeuw. Dat heeft niets te maken met muzikale voorkeuren, maar wel met de veelkleurigheid van een instrument. Neem orgelspel voor de dienst; geef mij dan maar een goed Hollands instrument waarop je kunt variëren en kleuren.

Ik weet niet of, zoals Sanderman suggereert, kerk- en klankkleur zo met elkaar verbonden zijn. Juist ook in de gereformeerde gezindte vind je liefhebbers van goede muziek en goede orgels. Dat er ook in deze kring hijgerig tremolerende of zwetende celeste-zwijmelaars te vinden zijn, heeft volgens mij niet zoveel met de preek te maken, alswel met een orgelcultuur waarin deze niet te benijden orgelworstelaars zijn grootgebracht. Zij kregen van hun niet-opgeleide docent te horen dat Psalm 25 van W.H Zwart tot de topliteratuur behoort. Bach is vooral iets voor mensen die op een conservatorium droge lessen hebben gekregen. Nee, voor goed orgelspel hoef je niet te studeren! Het kijkt ook niet zo precies. Laat het pedaal maar wat achterkomen, dat klinkt romantisch. En de akkoorden onder elkaar? Ben je toch gek, beetje met je vingers rommelen, dan ruist het orgel. In de maat spelen? Dat hoef je niet precies te beheersen, want tempo rubato mag je toepassen waar je wilt. Zo’n Edskes apparaat

Text Example

advertentie



leent zich niet voor deze muziekopvatting. Daar klinkt dat bovengenoemde allemaal gewoon niet. Het klinkt zo koud en elke fout hoor je…

Nee, deze oppervlakkige orgelbeleving vindt haar oorzaak niet in overgevoelige preken, maar heeft meer te maken met een scheefgegroeide orgelcultuur. Maar laten we ons daar nu niet op richten. Ik vind het echt fantastisch dat er in Nederland weer prachtige orgels worden gebouwd waarop jonge mensen op een positieve manier hun talenten gebruiken. En deze jongeren spelen ook Bach en ook Guilmant. Nou, daar is toch werkelijk niets mis mee?

Bram Brandemann, Amersfoort

Klik hier om een reactie in te sturen voor de rubriek SCHERP