Text Example

advertentie

Bach Cantatas

Cantata movements for organ four hands – Volume II

Euwe en Sybolt de Jong, Müllerorgel, Grote of Jacobijnerkerk te LeeuwardenLabel: Westra Media

Nummer: WM 150707

Speelduur: 57 minuten

Prijs: € 18,95

Klik hier om dit artikel te bestellen

Muzikale interpretatie * * * * *

Programmakeuze * * * * *

Keuze van het instrument * * * * *

Kwaliteit van de opname * * * *

Informatie in het boeklet * * *

Grafische vormgeving (cd en boekje) * * *

Al bij de eerste maten hoor je de speelvreugde er vanaf spatten! Wat een motoriek, wat een gedreven dynamiek! De gebroeders Euwe en Siebolt de Jong spelen vierhandig op de orgelbank van het grote Müller-orgel in de Jacobijnerkerk te Leeuwarden een zelf gearrangeerd Concerto over Bach’s “Was mein Gott will, das g’scheh’ allzeit” (BWV111/1). De voorliggende cd is een vervolg op de succesvolle bewerkingen van delen uit de Cantates van Bach die de gebroeders op het Hinsz-orgel van de Martinikerk te Bolsward ten gehore brachten.

Mede door perfect samenspel blijft de hele cd boeien tot en met het laatste stuk, een Prelude in oude motetstijl over het koraal “Ach Gott, von Himmel sieh’ darein” (BWV 2/1), gedragen door de machtige en voorname plenumklank van het Müller-orgel. Muzikaal en meditatief klinken ook bewerkingen, zoals de verstilde Aria over “Die Seele ruht in Jesu Handen” (BWV 127/3). Boven de klokkenimitatie, de “Sterbeglocken” uit de tekst, zweven twee melodieën, die zich, aldus het booklet, “op fraaie wijze ineenstrengelen”. Een andere Aria over “Ich habe genug”(BWV 82/1) werd fraai geregistreerd met de Dulciaan van het Bovenwerk voor de obligate Hobo en de Prestant 8’ van het Rugwerk voor de gezongen Bas. De voordracht is heel gedragen, misschien wel té gedragen, zeker vergeleken met de interpretatie van Pieter Jan Leusink met zijn Netherlands Bach Collegium (Briljant Classics van Kruidvat). Het gevaar is dat de ornamentele details te veel aandacht krijgen ten opzichhte van de grote lijnen, de muzikale spanningsbogen.

Een serieus punt is de onvermijdelijke reductie van de oorspronkelijke muziek. Wat blijft er van vocale muziek over als je de teksten vervangt door instrumentale lijnen. Hoorde ik Bas Ramselaar nog vol overgave in zijn baspartij de ontroerende geschiedenis van de oude Simeon, die het Kindje Jezus in zijn armen sluit, zuchtend “Es ist genug” verhalen, nu neuriet een Prestant (met tremulant) dezelfde als een “Lied ohne Worte”. Wil de cd echt tot zijn recht komen, dan is mijns inziens een intensieve kennismaking met de oorspronkelijke uitvoeringen een must. Terecht schrijft Maarten ’t Hart, ook een groot liefhebber van Bachs cantates: “Ik ken al die stukken goed, en kan dus als het ware in gedachten bij een bewerking de tekst meezingen. Daarom ervaar ik zo’n vertaalslag nooit als een gemis. Veeleer juist als verrijking omdat ‘t altijd boeiend is een bekend stuk in een nieuw arrangement te horen. Dat levert altijd weer nieuwe gezichtspunten op en een andere hoorervaring dan je gewend was”.

Een ander, meer puristisch, punt is de vraag: mag dat wel, die cantates zo ingrijpend bewerken? Het antwoord is simpel: Bach deed het zelf ook, denk bijvoorbeeld aan zijn arrangementen van concerten van Vivaldi. “Dat is geheel in overeenstemming met de brede barokke traditie van kwistig bewerken van eerder gecomponeerd materiaal”, vindt Aad Alblas. Ook Geert Bierling, die van het arrangeren zelfs een specialiteit maakt, heeft hier geen enkele moeite mee, als het maar “op niveau” gebeurt. Wat dat betreft getuigen de arrangementen die Sybolt de Jong uit het zo rijke cantatewerk van Bach maakte, zeker van een hoge muzikale standaard.

Het leaflet is kort en zakelijk, maar geeft wel beschrijvingen van de gespeelde bewerkingen, inclusief de gebruikte registraties. Van het Müller-orgel is een foto met dispositie afgedrukt. Helaas geen inleidend woord met de motivatie en werkwijze om tot deze toch wel bijzondere productie te komen. Maar gelukkig is daarover meer te vinden op de website van de gebroeders: http://www.dejongdejong.nl/ , verlucht met korte video-clips van hun orgelspel. Conclusie: hartelijk aanbevolen, vooral voor liefhebbers van Bach’s Cantates. [WIM ERADUS]

Klik hier om dit artikel te bestellen