Text Example

advertentie

Zaterdag 16 mei staat in heel Europa in het teken van zich druk maken over compositorische prestaties op het Eurovisie Songfestival. Als tegenwicht op dezelfde zaterdag beluisteren ongeveer 150 luisteraars de ragfijne keerzijde in Kampen waar de oude Hinsz zich mocht laten horen. Stiekem fluisterde de grand Old lady na afloop: ‘Wat die kleine daar, weggestopt in de kooromgang, kan met haar veertien pijpjes, kan ik ook, maar dan beter’ Fluisteren.

Na een maandenlange selectie door een jury bestaande uit Kees van Eersel, Theo Jellema en Lucas Vis werden de zes genomineerde composities anoniem verklankt door de componisten, daarin bijgestaan door twee percussionisten. Vooraf op een programma blad kijkend verwacht je een lange zit van anderhalf uur zonder pauze. Achteraf gezien slechts een ademtocht in de tijd. Zo ragfijn en boeiend in plaats van het obligate gebruik van dit orgel.

Gewend aan muziek met een herkenbaar en mee te neuriën thema vraagt het van de luisteraar veel. Heel veel. Er wordt ook veel voorkennis verondersteld. Citaten uit composities, citaten uit genres, citaten uit liederen. Lang niet allemaal herkenbaar.

Thema van alle composities: “in beweging” dans en ritme voor het orgel. Méér nog: dans en ritme voor dit specifieke orgel. Moet de oude dame bij veel opnamen die wijd en zijd verkocht worden, dagenlang van tevoren uitvoerige ademoefeningen doen, vandaag mocht ze haar longen fijnzinnig laten bewegen. Als half Duits, half Nederlandse dame moest ze ineens Frans leren: Klein, soms zelfs met maar één stem van het ‘Recit II’.

Suite Française

van Jef Vloemans (1984). Een suite als een mis. Een mis als suite. Met de vier karakteristieke dansen van de Suite: I. Allemande ou Entrée (à la Alain); II Courante ou offertoire (à la Duruflé); III Sarabande ou communion (à la Messiaen) en IV Gigue ou Sortie (à la Vierne). Met een bescheiden ondersteuning van het slagwerk.

Deux Danses pour Grand-Orgue

van Charlotte Marck (1983). In het eerste deel wordt de klassieke muze Terpsichore uit haar slaap gewekt. In het tweede deel wordt Bernstein’s geheugen betrokken in de compositie met veel ritmiek als in de jazz en ‘habanera’.

Motion-Emotion

van Jan Raas waarin twee elementen: Motion als fysieke beweging, Emotion als innerlijke mentale bewogenheid. Orgel en ritme-instrumenten staan niet tegenover elkaar maar werken samen in een versmelting van klankkleuren. Daarmee teruggrijpend op de klassieke Italiaanse orgels met slagwerk.

Echo of Gregorius and Tribute to Bach

van Willem van Twillert (1952). Duur 14 minuten. Concerto voor orgel en twee slagwerkers in gelijkwaardigheid met elkaar. Waarbij vanaf maat 193 de slagwerker(s) een vrije improvisatie van een ad libitum lengte spelen.

Ad undas

van Rens Tienstra (1988), vertolkt door Dennis van der Wijk (1985). Duur zes minuten. De titel heeft een dubbele betekenis: Aan/Naar de golven maar ook “Naar de hel”. Enerzijds de eindeloze en constante beweging op aarde, anderzijds een helse dans tot aan de complete uitputting om de dodelijke beet van de tarantula.

Psalm43Dans – Et introibo ad altare Dei

van Jan Hage (1964). Het orgel probeert al dansend de hemel te bereiken, maar dat gaat zomaar niet! Belagers proberen zijn muziek over te nemen en dwingen hem tot salto’s die gedoemd zijn te mislukken. Om uiteindelijk elkaar te vinden in een onbestemde omhelzing. Waarbij elke noot van de omhelzing ontleend is aan de Geneefse melodie.

Tromgeroffel onder de preekstoel

De spanning is nu lang genoeg vastgehouden. Geen oeverloos langdradige puntentelling, maar de resultaten:

• Publieksprijs Jan Hage – keramisch object van Leonie Thijsse

• Eerste prijs Jan Raas – geldprijs € 2.500

• Tweede prijs Jef Vloemans – geldprijs € 1.500

• Derde prijs Charlotte Marck – geldprijs € 850

Tevens kregen alle deelnemers een certificaat en een kruikje met spraakwater. De “oude dame in de hoofdrol” daarentegen werd stroomloos gezet na het nogmaals spelen van Psalm43Dans en Motion-Emotion.

Bij de foto: Lucas Vis reikt de eerste prijs uit aan Jan Raas