18|07 Excursie naar werk compagnons Snitger & Freytag

Text Example

advertentie



Op zaterdag 18 juli wordt door Stichting Groningen Orgelland en de Orgelacademie Noordbroek een excursie georganiseerd naar orgels van de compagnons F.C. Snitger & H.H. Freytag.

Een aantal jaren geleden en ook het afgelopen jaar werd tijdens een dagexcursie aandacht gegeven aan het werk van Albertus Anthoni Hinsz (1704-1785). Dit jaar de organisatie graag eens aandacht vragen voor het werk van de voortzetters van de meest productieve achttiende-eeuwse Groninger orgelmaker, Hinsz’ stiefzoon Frans Caspar Snitger (1724-1799) en Heinrich Hermann Freytag (1759-1811). Het werk van Snitger & Freytag is momenteel actueel omdat in 2007 het grootste instrument, Zuidbroek, werd gerestaureerd en in 2010 het eenklaviers orgel te Zuidhorn (1793) zal zijn teruggebracht naar de toestand van weleer.

Frans Caspar Snitger (die aanvankelijk zijn naam nog als “Schnitger” schreef) was in Alkmaar geboren toen zijn vader Frans Caspar met een grote – en later geruchtmakende – ombouw bezig was van het orgel in de St.-Laurenskerk aldaar. Frans Caspar jr. zal al jong in het bedrijf van zijn stiefvader gekomen zijn. Het heeft er alle schijn van dat hij in de orgelmakerij meer op het arbeidtechnische dan het organisatorische vlak zijn aandeel had. Het zal dan Freytag zijn geweest – hij was in 1783 bij Hinsz’ bedrijf gekomen – die na het overlijden van Hinsz in 1785 de organisatie en het ontwerp van om- en nieuwbouw-instrumenten op zich nam.

In 1788 ging Snitger – toen 63 jaar oud en vrijgezel – een compagnonschap aan met de toen 29 jaar oude Freytag dat tot het overlijden van Snitger in 1799 duurde. Daarna zette Freytag het bedrijf voort tot hij in 1811 op bijna 52-jarige leeftijd overleed.

De orgels

Het orgel (HW, RW) van ’t Zandt dat in 1662 was gemaakt door Hendrick Huis, werd in 1792 door Snitger & Freytag verplaatst vanuit het midden van de kerk naar de westkant. De windladen werden vernieuwd en de dispositie gewijzigd. Er zijn thans nog drie volledige stemmen uit 1792.

Het eenklaviers orgel (1792) van Bierum, met een front dat Arp Schnitgeriaans aandoet, is het eerste Groninger instrument met zijkantbespeling. Het orgel is, op de windvoorziening na, nog in originele staat.

Het orgel van Zuidbroek (1795) is met zijn 28 stemmen (HW, RW, Ped.) het opus magnum van S & F. Het in 2006 gerestaureerde orgel, dat lang heeft gezwegen, staat in een weer nagenoeg ‘gerestaureerde akoestiek’.

Het orgel (HW, Bovenw.) te Bellingwolde (1798) heeft een op het orgel van Zuidbroek geïnspireerd front. Bij de restauratie in 1992 werden de Dulciaan 8 vt (HW) en Sesquialter 2-3 st. (BW) gereconstrueerd.

De leiding van deze excursie is in handen van Peter Westerbrink en Dirk Molenaar. De deelname aan deze dag, waarop tevens iets kort over de kerkgebouwen wordt verteld, is met eigen vervoer. De kosten zijn € 15 per deelnemer (met lunch € 22) Men kan zich opgeven per mail (pgwesterbrink@hetnet.nl) of telefonisch (0598-450202). Uitgebreide informatie over deze excursie vindt u op www.schnitgerorgel.nl of krijgt u telefonisch op het genoemde nummer.

Excursie

De excursie begint klokslag tien uur in ’t Zandt. Na het bezoek aan het orgel te Bierum kan gezamenlijk worden geluncht in Restaurant Eemshaven te Losdorp. Gestreefd wordt het slotakkoord van deze excursie in Bellingwolde weg te laten ebben tegen 16.30 uur. Wie dán nog in de sfeer wil blijven van de dag kan ’s avonds (20.00 uur) naar een (regulier) concert gaan op een orgel waar de drie namen van deze dag verenigd zijn in een harmonieus gegroeid geheel, namelijk het Schnitger-Hinsz-Freytag-orgel (1696, 1768, 1809) te Noordbroek. Organist is dan Bernard Winsemius.

[ingezonden mededeling]

© 2009 www.orgelnieuws.nl

© 2009 fotografie www.sietzedevries.nl