Open Dag Orgelmakerij Van Vulpen licht sluiertip TivoliVredenburg-orgel op

Orgelmakerij Van Vulpen hield zaterdag 10 juni onder grote belangstelling een open dag in haar werkplaats aan de Tennesseedreef in Utrecht. Blikvanger was het in aanbouw zijnde orgel voor de grote zaal van Muziekcentrum TivoliVredenburg in Utrecht.

Text Example

advertentie



Over tweeënhalve maand wordt dit orgel van vijftien stemmen in gebruik genomen tijdens het Festival Oude Muziek. In de opbouwruimte van de orgelmakerij stond het instrument voor een groot deel speelklaar opgesteld. De kersverse directeur van de orgelmakerij, Adjan Smitsman, gaf het publiek een uitgebreide toelichting bij het duidelijk zichtbare binnenwerk van het orgel.

Lastige taak
Het orgel van TivoliVredenburg is een allesbehalve gebruikelijk concertzaalorgel. Voor een groot symfonische zaalorgel liet de architect van Vredenburg, Herman Herzberger, in zijn ontwerp uit 1973/1979 geen plaats. Wat overbleef was een ruimte achter het podium. In Utrecht werd ervoor gekozen deze ruimte op te vullen met een uit de kluiten gewassen continuo-orgel. Het stelde de orgelmakers voor de lastige taak om in deze lage en langgerekte ruimte een orgel te bouwen, wat tot wat onconventionele oplossingen leidde, zo liet Smitsman zien.

Klank
Peter van Dijk, adviseur bij de bouw van dit orgel, liet het publiek voor het eerst kennismaken met de klank van het instrument. Op de twee tongwerken na waren alle registers te horen, zodat al een aardige indruk van het instrument kon worden gegeven. Van Fagot 16 en de Dulciaan 8 waren een paar proeftonen tonen te horen, om toch een idee van deze klank te krijgen.

Sexquialter
Van Dijk legde de aanwezigen uit hoe het barokgeïnspireerde orgel in TivoliVredenburg zijn rol in basso-continuobegeleiding en obligate orgelpartijen kan gaan vervullen. ‘Zo kan straks in Vredenburg het openingskoor van de Matthäus-Passion worden uitgevoerd met de voorgeschreven Sexquialter’. Om de verschillende (oude) muziekpraktijken in de concertzaal te kunnen bedienen wordt het orgel uitgerust met een transponeerinrichting, zodat het op zowel de toonhoogten 415, 440 als 460 Hz speelbaar is.

Naast de aandacht voor het nieuwe orgel, was er voor de bezoekers alle gelegenheid om rond te kijken in de werkplaats van de orgelmakerij die twee jaar geleden haar 75-jarig bestaan vierde. Hieronder een kleine beeldimpressie.

 

Medewerkers van Van Vulpen geven tekst en uitleg bij hun werk.

 

Het pedaalklavier van het nieuwe ‘koororgel’ van TivoliVredenburg.

 

In de orgelmakerij waren diverse technische tekeningen van het Vredenburg-orgel te zien.

 

Artistimpression Van Vulpen-orgel TivoliVredenburg. De houten ombouw laat geen frontpijpen zien maar heeft panelen met ronde uitspreekopeningen. De klaviatuur bevindt zich links van het orgel. | © beeld Architectuurstudio HH

 

Het interieur van het Vredenburg-orgel. De grootste pijpen van de Prestant 8 op de voorgrond worden nog verkropt. Rechtsonder is nog een deel van de balgen te zien met daarboven hangend de houten pijpen van de Subbas 16. Tussen de gebogen stijlen worden de panelen met uitspreekopeningen aangebracht.

 

 

© 2017 beeld ORGELNIEUWS (tenzij anders vermeld)