De hoogste lof voor de vertolking van Viernes Derde Symphonie en Derde Suite. Orgelnieuws.nl-recensent Henk van der Poel is jubelend. De redactie van Orgelnieuws.nl is niet te beroerd om hem daarin te volgen, sterker: ze roept deze cd uit tot ‘Keuze van de redactie’!
advertentie
Om maar met de conclusie te beginnen … Wát een cd! Allereerst al een 10 voor de geweldige foto op de cover. En dan heb je de cd nog niet eens gehoord … Na het beluisteren stond ik te trappelen van enthousiasme over deze uitgave.
Er zijn veel uitstekende uitvoeringen beschikbaar van Viernes Derde Symphonie en zijn Troisièmese Suite (Pièces de fantaisie) op fantastische instrumenten die als het ware voor deze muziek zijn gebouwd. In dat opzicht heeft Hayo Boerema het zich niet gemakkelijk gemaakt om het op zijn thuisbasis, de Rotterdamse Laurenskerk, vast te leggen. Je moet ‘vertalen’ naar de klank van het Marcussen-orgel die nogal wat verschilt met een Cavaillé-Coll-klank. Nu kun je vertalen naar de letter, bijvoorbeeld door waar een Trompette wordt voorgeschreven een Trompet te gebruiken. Waar Boerema echter voor kiest is het ‘vertalen naar de geest’: hij zet registratievoorschriften om in de kleuren die hij ter beschikking heeft. En dát zijn er nogal wat!
Direct in het eerste deel barst het los in een energiek tempo waar al direct een chamadetrompet wordt ingezet. Het dwingt tot luisteren, afdwalen is onmogelijk. Dan de Cantilene die Hayo Boerema bijna als een pastorale laat klinken en zorgt voor een rust die je als luisteraar dan ook wel nodig hebt. Het sardonische Intermezzo is met deze vertolking in het hart getroffen. Bij het Adagio komen diepzinnige en mystieke klanken die tot overpeinzing dwingen. Als dan de Final losbarst en de Symphonie wordt afgesloten heb je als luisteraar een wereld van tragiek, gesublimeerd in klanken, langs horen schieten. Schieten? Ja, want voor je het weet is het werk ten einde.
Nee, dan de Troisième Suite die vooral bekend vanwege het laatste deel, Carillon de Westminster. De andere delen hoor je helaas maar sporadisch op concerten en cd´s. Dédicace is een fantastisch harmonisch labyrint. Het werk is opgedragen aan John Wanamaker, het moet fantastisch hebben geklonken op het grote orgel in zijn warenhuis in Philadelphia. Impromptu is een echt speelstuk en is een groot contrast met de voorgaande en volgend delen. Etoile du soir (sterrennacht) heeft net als de geschilderde sterrenhemels van Vincent van Gogh veel kleuren en pendelende beweging. Als het slot in strijkersklank klinkt, doet het bijna pijn van schoonheid en ontroering. De stuipen worden op het lijf gejaagd in Fantômes. Spookachtig, suspence en luguber zijn de woorden die opkomen. Sur le Rhin wordt imposant neergezet zoals de Dom van Keulen langs de de rivier de Rijn. En tot slot Carillon de Westminster. Terwijl je de Theems als het ware hoort murmelen, zingt het carillon van het Engelse parlementsgebouw je toe en wordt je meegevoerd langs de fraaiste vergezichten zie die de blinde componist Vierne gedroomd moet hebben.
Is de beste Vierne-vertolker dan een Nederlander? Wat mij betreft: ja! En hij is organist in Rotterdam. Hayo Boerema staat technisch op het niveau van Van Oosten, Latry en Cochereau. Zijn interpretatie is zowel lyrisch als dramatisch en in combinatie met het Laurens-orgel is de vraag om een integrale ‘Vierne’ zeker gerechtvaardigd.
Een speciale vermelding verdient het magnifieke zwelkastgebruik. Ik weet uit eigen ervaring hoe zwaar het zwelpedaal gaat. Als het dan zo subtiel gebruikt wordt, is mijn ver- en béwondering nog groter. De registranten wil ik persé noemen vanwege hun excellente werk. Het moet een voorrecht zijn om met Stefan Treure en Gerard Verweij te mogen werken.
Dit is een van de allerbeste producties vanuit de Laurenskerk tot nu toe. Dat er nog maar veel mogen verschijnen. Deze cd moet u kopen! [HENK VAN DER POEL]
Louis Vierne – Hayo Boerema
Symphonie No. 3, op. 28; Pièces de Fantaisie, Suite No. 3, op. 54; Dédicace; Impromptu; Étoile du soir; Fantômes; Sur le Rhin; Carillon de Westminster.
Hayo Boerema, Marcussen-hoofdorgel, Grote – of St.-Laurenskerk, Rotterdam
Label: HAYO
Nummer: HAYO197201
Prijs: € 15,00
Uitvoering: * * * * * – summa cum laude!
Opname: * * * * *
