Text Example

advertentie

Opnamen die Gert Oost voor een langspeelplaat maakte op het Witte-orgel van de Buurkerk in Utrecht verschijnen eindelijk op cd. De presentatie vindt plaats op 11 maart.

In 1986 speelde Gert Oost voor het label Marcato een langspeelplaat met Nederlandse orgelmuziek uit de Romantiek op het twee jaar daarvoor gerestaureerde en uitgebreide Bätz/Witte-orgel van de Utrechtse Buurkerk. De kerk was omgetoverd tot Nationaal Museum Van Speelklok tot Pierement, het schip van de kerk bleef een open ruimte voor concerten en andere openbare bijeenkomsten. Zelfs de preekstoel bleef intact. Het Witte-orgel uit 1883 was uitgebreid met een Positief, waarvan het pijpwerk afkomstig was uit andere orgels van dezelfde bouwer. In de immens grote orgelkas was ruimte genoeg. Gert Oost was initiator het uitbreidingsplan en speelde bij de inwijding in 1984 (samen met koningin Beatrix op draaiorgel) de Beatrixwals.

De geplande lp verscheen niet. De opnamen bleven door de snelle opkomst van de cd op de plank liggen. In 1991 nam Gert Oost nog een aantal aanvullende werken op om een hele cd te kunnen vullen. Maar ook die bleef ongemonteerd in het archief van Marcato, dat als label niet meer actief werkzaam was.

Op initiatief van Gert Oost en met volledige medewerking van het museum zijn onlangs beide opnamen gedigitaliseerd en op één cd samengebracht door AVC Baarn. De cd is uitgebreid gedocumenteerd in een boekje van de hand van Frits Zwart en Gert Oost.

Tijdens het presentatieconcert op zaterdag 11 maart, speelt Gert Oost een absoluut echte Mozart-fantasie (KV 608) en een absoluut onechte Mozart-variatiereeks (getranscribeerd van het salonorgel uit 1819 van Nikolaas Winckel). Via de Fantasie Tooverfluit van Richard Hol eindigt het concert waar de cd begint: een briljant Orgelpraeludium (in a-moll op. 92 no. 1) van Samuel de Lange jr.

Verder staat op de cd muziek van Johannes G. Bastiaans (Gefigureerd Koraal a 4 voci op de melodie van Jesu meine Freude), Joan Daniël Brachthuyser (koraalvoorspelen bij Psalm 39 en Psalm 1, Jan Brandts Buys (‘Patria’ Phantasie op. 36) en Richard Hol (Praeludium en fuga in c kl.t.). Vervolgens speelt Oost van Antonius W. Rijp Scene Pastorale, van Abraham Krul jr. Gefigureerd Koraal Ev. Gez. 22 (‘Rust mijn ziel, uw God is Koning’), en een Voorspel en koraal over hetzelfde gezang van Jan Albert van Eyken. Na de Toccata in g kl.t. van Christiaan Fr. Hendriks en het Preludium & Dubbelfuga in f kl.t. van Bernard Zweers komt Oost uit bij Jan Zwart, van wie hij vier orgelkoralen speelt: het ‘Gebed des Heeren’, ‘O Heil’ge Geest, daal op ons neer’, ‘O God’lijk Lam, onschuldig’ en ‘O Hoofd vol bloed en wonden’. De cd eindigt met Voluntary for a cathedral organ (Prelude – Molto tranquillo – Toccata) van de 20e-eeuwse componist Herman Strategier.

Al meteen na de ingebruikname bleek het orgel van de Buurkerk aan de kleine kant voor deze kerkruimte. Voor een groter instrument ontbraken echter de middelen. De vraag is interessant of de orgelbouwer bij de samenstelling van zijn dispositie rekening gehouden heeft met een mogelijke uitbreiding met een derde manuaal. Speculaties hierover deden nog al eens de ronde. Vast staat dat Witte een orgel bouwde dat volledig was, maar ook dat het zonder veel moeite mogelijk was ruimte binnen de orgelkas te vinden voor een derde manuaal. Andere Witte-orgels boden voldoende aanwijzingen voor de dispositiesamenstelling van een dergelijk Positief. Toen de Buurkerk ingericht werd als museum en het Witte-orgel in 1984 door de fa. Gebr. Van Vulpen grondig gerestaureerd werd, bleken de middelen toereikend om met gebruik van materiaal uit andere Witte-orgels dit derde manuaal toe te voegen.

De cd kost € 12,50 (exclusief € 2,50 verzendkosten) en is bestellen via gert.oost@hetnet.nl

Het presentatieconcert op zaterdag 11 maart begint om 15.00 uur.