De eerste dagen van 2024 zijn nog maar net verstreken, en voor u het weet barst het nieuwe orgelseizoen weer los. Organiseert u een concertserie, festival, studiedag of masterclass? Stelt u een concertprogramma samen of heeft u opnameplannen? ORGELNIEUWS heeft voor u op een rij gezet wat er dit jaar op orgelgebied valt te vieren en te herdenken.
advertentie
Zoals ieder jaar hebben wij een lijst samengesteld van jubilerende componisten die in grote of iets minder grote mate hebben bijgedragen aan het orgelrepertoire, of zo beroemd zijn dat je orgeltranscripties van hun werk ook als noemenswaarde toevoeging kunt zien.
Weckmania
Dit jaar kan de Weckmania losbarsten met de herdenking van de 350e sterfdag van Mathias Weckmann (c. 1616-1674). Voor wie wat zuidelijker gericht is kan zich storten op het werk van Pierre du Mage (350e geboortejaar) of Claude Balbastre (200e geboortejaar).
Symfonisch
En dan zijn er nog jubilerende componisten die vooral bekend zijn van hun symfonische orkestrepertoire. Voor orgel schreven ze weinig hemelsbestormend repertoire. Spectaculairder zijn de orgeltranscripties die in de afgelopen jaren van hun beroemde werken verschenen.
Neem Anton Bruckner (200e geboortejaar): inmiddels zijn vrijwel al zijn orkestsymfonieën voor orgel gearrangeerd; of Gustav Holst (150e geboortejaar) met zijn Suite The Planets. Bij operacomponiste Giacomo Puccini (100e sterfjaar) is weer iets anders aan de hand: verwacht niet veel orgeltranscripties, maar duik eens in zijn orgelwerken.
Beide zijden van de Noordzee
Voor de anglofielen onder onder ons mag het werk van Charles Villiers Stanford (100e sterfjaar) niet ontbreken, en natuurlijk het werk van Edward C. Bairstow (150e geboortejaar). Wilt u meer vaderlands werk, dan is er misschien iets aan te vangen met het bescheiden repertoire van Bernard Zweers en Jean-Baptiste de Pauw (beide 100 jaar geleden overleden).
Virtuozen
Voor de virtuozen onder ons: ga eens ‘as fast as the pedals can go’ in de Variations on ‘America’ van Charles Ives (1874-1954). Bent u uitgekeken op de Toccata van Théodore Dubois (100e sterfjaar), probeer het gelijknamige werk van Franz Schmidt (150e geboortejaar), of als u niet wordt gehinderd door voortekenvrees zijn monumentale Chaconne in cis.
Toch een wat moderner idioom? Dan zijn de Variationen über ein Rezitativ van de 150 jaar geleden geboren Arnold Schönberg wat voor u. Of het werk van André Jolivet (50e sterfjaar)
Grote namen
En laten we twee grote namen – elk op zijn gebied – niet vergeten die beiden veertig jaar geleden overleden: Feike Asma en Pierre Cochereau. Van Cochereau is het dit jaar ook nog eens honderd jaar geleden dat hij het levenslicht zag.
Of u speelt gewoon waar u zelf zin in heeft …
Hoe het ook zij, dit is onze inspiratielijst voor 2024:
Componisten
550e sterfjaar
Guillaume Dufay (ca 1400-1474)
450e sterfjaar
Robert White (1538-1574)
400e geboortejaar
François Roberday (1624-1680)
400e sterfjaar
Costanzo Antegnati (1549-1624)
350e sterfjaar
Mathias Weckmann (ca. 1616-1674)
Giacomo Carissimi (1605-1674)
350e geboortejaar
Pierre du Mage (1674-1751)
Jeremiah Clarke (1674-1707)
300e sterfjaar
Andreas Kneller (1649-1724)
300e geboortejaar
Claude Balbastre (1724-1799)
250e sterfjaar
František Ignác Antonín Tůma (1704-1774)
250e geboortejaar
Jan Václav Tomášek (1774-1850)
200e sterfjaar
Carl Michael Meineke (1745-1824)
Giuseppe Cervellini (1745-1824)
Johann Melchior Dreyer (1747-1824)
200e geboortejaar
William Richard Bexfield (1824-1853)
Anton Bruckner (1824-1896)
Giovanni Quirici (1824-1896)
Carl Reinecke (1824-1910)
Bedřich Smetana (1824-1884)
150e sterfjaar
Richard Julius Voigtmann (1847-1874)
150e geboortejaar
Giulio Bas (1874-1929)
Edward Cuthbert Bairstow (1874-1946)
Clifford Demarest (1874-1946)
Harvey Grace (1874-1944)
Reynaldo Hahn (1874-1947)
Gustav Holst (1874-1934)
Egil Hovland (1924-2013)
Charles Ives (1874-1954)
Carl Wilhelm Kern (1874-1945)
Gerhard Krapf (1924-2008)
Paul Pierné (1874-1952)
Carl Sattler (1874-1938)
Franz Schmidt (1874-1939)
Arnold Schönberg (1874-1951)
100e sterfjaar
Luigi Bottazzo (1845-1924)
Ferruccio Busoni (1866-1924)
Paul Claußnitzer (1867-1924)
Théodore Dubois (1837-1924)
Gabriel Fauré (1845-1924)
Gustav Helsted (1857-1924)
Paul Hiller (1850-1924)
Josef Labor (1842-1924)
Oskar F. Merikanto (1868-1924)
Jean Baptiste de Pauw (1852-1924)
Giacomo Puccini (1858-1924)
Albert Renaud (1855-1924)
George Saint-George (1841-1924)
Charles Villiers Stanford (1852-1924)
Mieczyslaw Surzynski (1866-1924)
Bernard Zweers (1854-1924)
100e geboortejaar
Günther Becker (1924-2007)
Pierre Cochereau (1924-1984)
Klaus Hashagen (1924-1998)
Harald Heilmann (1924-2018)
Egil Hovland (1924-2013)
Gerhard Krapf (1924-2008)
Ernest Tomlinson (1924-2015)
75e sterfjaar
Dynam-Victor Fumet (1867-1949)
Basil Harwood (1859-1949)
Richard Strauss (1864-1949)
50e sterfjaar
Emile Bourdon (1884-1974)
André Jolivet (1905-1974)
Frank Martin (1890-1974)
Darius Milhaud (1892-1974)
25e sterfjaar
Elsa Barraine (1910-1999)
Max Baumann (1917-1999)
Jacques Chailley (1910-1999)
Maurice Journeau (1898-1999)
Jesper Madsen (1957-1999)
Peter Møller (1947-1999)
Torsten Nilsson (1920-1999)
Orgeljubilea
Rond de orgels in deze plaatsen valt dit jaar wat te vieren. We maakten een selectie:
- Amsterdam, Sint-Franciscus van Assisikerk (De Boom) – 250 jaar Hilgers-orgel
- Leiden, Lokhorstkerk – 250 jaar Mitterreither-orgel
- Zwolle, Broerenkerk / Van der Velden in de Broeren – 200 jaar Scheuer-orgel
- ’s-Graveland, Hervormde Kerk – 200 jaar Bätz-orgel
- Geervliet, Hervormde Kerk – 150 jaar Witte-orgel
- Oost-Souburg, Protestantse Kerk – 150 jaar Van Puffelen-orgel
- Wateringen, Hervormde Kerk – 150 jaar Witte-orgel
- Sexbierum, Sixtuskerk – 100 jaar Bakker & Timmenga-orgel
- Enschede, Muziekcentrum – 25 jaar Flentrop-orgel
- Kampen, Bovenkerk – 25 jaar Reil-koororgel
Meer mijlpalen
In 2024 is het vierhonderd jaar geleden dat Samuel Scheidt zijn driedelige Tabulatura Nova uitbracht. Dit jaar is het ook nog eens honderd jaar geleden dat Marcel Dupré zijn opus 23 aan het papier toe: de Symphonie-Passion waarvoor hij de drie jaar eerder de kiem legde met een improvisatie tijdens een concert in de Wanamaker Store in Philadelphia.
Dan zijn er sub conditione Jacobi nog enkele verjaardagen te noemen. De Belgische organist en componist Chris Dubois hoopt in december 90 te worden en de organisten Kees van Eersel en Ton Koopman hopen dit jaar hun 80e verjaardag te vieren.
Vooruitblik 2025
Kijkt u liever wat verder vooruit? Noteer dan deze namen: Orlando Gibbons (1593-1625), Richard Hol (1825-1904), Eugene Gigout (1844-1925), Maurice Ravel (1875-1937), Albert Schweitzer (1875-1965) en Willem Hendrik Zwart (1925-1997).
Aanvullingen?
Dit overzicht is uiteraard niet uitputtend. Mist u belangrijke namen of mijlpalen, laat het ons weten via redactie@orgelnieuws.nl.
