Text Example

advertentie

Onder leiding van de Duitse Chartres Grand Prix winnaar (en sinds kort Meisterfriseur) Wolfgang Rübsam bouwt het label Naxos aan een serie genaamd Organ Encyclopedia. De naam van de serie is veelbelovend, hoewel de Naxos website daar niet echt duidelijk over is. Vooralsnog ziet de serie er in ieder geval interessant uit, met onder andere complete opnames van de werken van Scheidemann, Buxtehude, Rheinberger, Franck, Durufle en Dupre. De opnames worden gemaakt op orgels in zowel Europa als Noord-Amerika, wat wel tot verassende resultaten kan leiden. De cd’s van Naxos zijn zéér aantrekkelijk geprijsd (€ 6,95).

De cd’s volgen de Naxos-huisstijl, met eenvoudige grafische vormgeving en beknopte informatie over componist en muziek en zo mogelijk nog beknoptere informatie over de uitvoerende kunstenaar en het orgel. Voor de echte orgelafficionado is dat waarschijnlijk niet genoeg, maar het gaat Naxos in eerste instantie om de muziek.

De voorliggende cd’s met werken van respectievelijk Alexandre Guilmant en Healey Willan zijn recent verschenen en gemaakt in de VS en Canada op orgels van de Canadese firma Casavant. Deze firma dateert van 1879 en had onder anderen markante personen als Lawrence Phelps, Gerhard Brunzema en Jean-Louis Coignet als Tonal Directors aan boord.

De opnames met orgelwerken van Guilmant (hier geen spoor van een ‘complete works’) werden gemaakt in de All Saints Chapel van The University of the South in Sewanee, Tennessee. Het instrument lijkt op het eerste oog een stereotype van het hedendaagse Amerikaanse orgel met een kruising tussen Engelse en Franse elementen, digitale 32′-registers in het pedaal en een hogedruk State Trumpet boven de westingang (zichtbaar op de cover van het booklet) – het geheel verspreid opgesteld in het koor van de kerk. Nadere beschouwing leert (daar waar het booklet tekort schiet) dat het orgel in 1961 tamelijk neo-barok werd gebouwd en in 2004 is aangepast naar een meer symphonisch klankbeeld. In het Scherzo Symphonique blijkt dat Casavant er goed in is geslaagd om het op het oog lelijke eendje te transformeren in een mooie zwaan – maar voorzicht blijft geboden bij het beoordelen van orgelklank op cd.

Wellicht lijkt een dergelijk instrument niet meteen het ideale vehikel voor Guilmant. Een keuze voor een echte Franse mid-19e eeuwse Cavaille-Coll lijkt obligaat. Toch maakt het geheel een positieve indruk. Interpreet Robert Delcamp is duidelijk een warm pleitbezorger voor Franse muziek (hij neemt ook deel in de Dupré opnames), staat echt boven de materie en kent het (type) orgel hoorbaar erg goed.

De samenstelling van het programma komt op toch mij wat vreemd over: een aantal losse werken en twee keer een deel uit een sonate. Het lijkt erop dat in eerste instantie het instrument gepresenteerd moet worden. Zelf ben ik niet zo overtuigd van de zin van een ‘all-Guilmant’ programma: Caprice, Allegretto en de Handel Mars bijvoorbeeld zijn naar mijn idee leuk om (weer) eens gehoord te hebben op een fraai orgel, maar of ik daar weer snel naar grijp betwijfel ik.

Voor de Guilmant-liefhebber is deze cd wellicht (toch) een aanrader. Bijvoorbeeld om de werken eens níet op een Frans orgel te horen, of om eens kennis te nemen van de ontwikkelingen op orgelbouwgebied in Noord-Amerika.

Klik hier om dit artikel te bestellen

De opnames met orgelwerken van Healey Willan (1880-1968) werden gemaakt op een zo u wilt authentieke Casavant uit 1915, nl. het orgel in de Eglise St. Jean-Baptiste te Montreal. Het instrument overleefde de verbarokking van de mid-20e eeuw ongeschonden en werd in 1995 gerestaureerd.

Over deze cd kan ik kort zijn: kopen en samen met de buren van genieten!

De muziek van Willan is (te) weinig te horen op Nederlandse bodem en dat is jammer, zo niet een schande. Naar mijn idee misstaat het niet naast het ijzeren repertoire van bijvoorbeeld Vierne, Dupré of Reger.

Willan schreef een indrukwekkend oeuvre, maar wordt in hoofdzaak nog herinnerd door zijn koor- en orgelwerken in een contrapuntisch romantische stijl. De werken op de cd dateren van rond 1908/19 en 1950/59 en worden door Patrick Wedd majestueus vertolkt.

De kerk is weliswaar groot (2.500-3.000 zitplaatsen) maar klinkt niet overakoestisch, eerder als een flinke concertzaal. Het orgel lijkt welhaast een perfekt synthese tussen het Engelse en Franse romantische orgel. In de (krachtige) grondstemmenklank lijkt het instrument meer Engels, in de tongwerken weer meer Frans, waarbij in het geweldige tutti de neiging naar een meer plenumachtige klank opvalt. Een superorgel, uitstekend spel, en eerste klas composities maken deze cd voor mij een ‘must have’. [HENNIE VAATSTRA]

Klik hier om dit artikel te bestellen

Interessante links

http://www.naxos.com

http://www.agochattanooga.org/sites/ago/pages/UnivOfSouthChapel.htm

http://www.uquebec.ca/musique/orgues/quebec/sjbaptistem.html

http://www.casavant.ca