Het valt op dat er de laatste jaren heel wat cd’s zijn verschenen met 20e- en 21e-eeuws orgelwerk van Nederlandse componisten. Jolanda Zwoferink met werk van Arie J. Keijzer, Jan Hage met een box Welmers, Gonny van der Maten met werk van de Andriessens en De Klerk, Cor Ardesch op het orgel van de Dordtse Dom met Hollands werk, Jan Hage weer met werk van Willem Mudde en nu Arno van Wijk met het orgelwerk van Paul Christiaan van Westering (1911-1991).
advertentie
Dat is fantastisch, want ook in het buitenland worden werken van onder andere Kee (Cor en Piet), De Klerk, Piet Post, Welmers, Andriessen en Van Westering gespeeld. Met zo’n wereldcollectie aan waardevolle (historische) orgels moet er toch ook wel waarachtige en mooie muziek voor dit instrument geboren worden.
We hebben gelukkig meer te bieden dan weemakende prutsimitaties van romantische lorredraaiers. Nederland kent een in alle opzichten rijke orgelcultuur: instrumenten, vertolkers (grote Bachinterpreten!), improvisatoren en ook componisten. De recente uitgaven vormen er een klinkend bewijs van.
Paul Christiaan van Westering kreeg aanvankelijk niet de kans om zich als orgelist te ontplooien en werd technisch tekenaar bij Hoogovens. Vermeldenswaard: hij hielp onderduikers in de oorlog en werd in 2015 postuum onderscheiden met een Yad Vashem-onderscheiding. Na de oorlog werd zijn passie, de muziek, zijn leven.
Van Westering heeft bijzonder onderhoudende orgelmuziek geschreven. Hij kwam uit de school van Mul en Badings, maar studeerde ook bij de grote Dupré en onder andere die verschillende invloeden zijn te horen in zijn muziek. Zijn liturgische werken hebben een wat neobarok karakter, maar zijn concertante werken hebben hier en daar ook een symfonische inslag. De componist van het vrolijke ‘Dikkertje Dap’ verveelt zelden; zijn muziek heeft een bepaalde directheid en is vaak melodieus.
Arno van Wijk heeft in het Marcussen-orgel (1970) in de Maria Magdalenakerk te Goes een geschikt instrument voor de verschillende kanten van Van Westering onder handen. In de tachtiger jaren werd het Marcussen-concept verder gerealiseerd door B.A.G. Orgelmakers en het Goese orgel heeft nu ook een Zwelwerk. Een prachtinstrument dat fraai in de kerkruimte ‘staat’.
Bekend van Van Westering zijn de kruidige variaties op een Bach-thema; in 1967 ten doop gehouden door Feike Asma (die met Van Westering bevriend was) en door Asma ook opgenomen in Maassluis. Asma was een zeer gedreven pleitbezorger voor het werk; hij had ook invloed gehad op de uiteindelijke vormgeving ervan.
De opnamen van Asma zijn memorabele fonografische monumentjes. De Philips-uitgave op lp was iets netter dan de NCRV-opname, hoewel ook nog ruig en ongepolijst. Asma vloog geregeld, of liever, vooral ongeregeld uit de bocht, maar het vuur was er. Arno van Wijk kiest zijn eigen verantwoorde weg met een technische gave en op een andere wijze ook heel indrukwekkende uitvoering. Het Goese Zwelwerk helpt.
De box is smaakvol uitgegeven en het boekje is gevuld met boeiende teksten van Peter van Westering (zoon) en Arno van Wijk. Weer een doosje Hollands orgelwerk. Waarin een klein land groot kan zijn!
Paul Christiaan van Westering – Orgelwerken | Organ Works
Arno van Wijk – Grote of Maria Magdalenakerk Goes
Nu zij wellekome; Canonische variaties op een Advents- en Kerstlied; Elyseum; Avondmuziek; De Heer is mijn Herder; Suite de Concert; Muziek voor een huwelijksinzegening; Amenspel (psalmen); Amenspel (gezangen); Al is ons prinsje nog zo klein; Korte koraalvoorspelen; Divertimento; Merck toch hoe sterck; Psalm 16; Leer mij, o Heer, Uw lijden recht betrachten; Koraalwerk; Romance; Elegie; Variaties over ‘In het bos …’; Variaties op een Bach-thema
Tuliprecords.nl – Composer Series – TURCS600609, 3CD, TT 229′, booklet 28 pagina’s (NE/DU/EN), prijs € 25,00
Bestellen: www.arnovanwijk.nl / info@musicamixtura.nl
