Van Oeckelen-orgel Blijham gerestaureerd

Op vrijdag 7 december 2012 werd na restauratie door Orgelmakerij Bakker & Timmenga het Petrus van Oeckelen-orgel (1869) in de kerk aan het Oosteinde van de Protestantse Gemeente te Blijham weer in gebruik genomen.

Text Example

advertentie



Van Oeckelen leverde het orgel op met de navolgende dispositie:

Manuaal C-g3

Bourdon 16 – bas/discant, deling tussen c0 en c#0
Prestant 8
Holpijp 8
Viola di gamba 8
Octaaf 4
Fluit 4
Fluit 2
Cornet V – discant, vanaf c1
Trompet 8 – bas/discant, deling tussen c0 en c#0

Werktuiglijke registers
Piano/forte-trede
Windlosser

Pedaal C-a0
Aangehangen

 

In de loop der tijd is maar heel weinig aan het orgel veranderd: er kwam een elektrische windvoorziening, de piano/forte-trede werd buiten gebruik en later weer ín gebruik gesteld en er kwam een nieuw pedaalklavier. Niettemin had de tand des tijds wel aan het orgel geknaagd. Er was veel uitdrogingsschade aan de kas en in het inwendige van het instrument, het orgel was mechanisch in slechte staat, een aantal houten onderdelen was verwormd, de windladen lagen niet meer waterpas, het pijpwerk was aanzienlijk beschadigd, het ivoren toetsbeleg was deels versleten, en het orgel was van binnen zeer vervuild.

De in 2012 door Orgelmakerij Bakker & Timmenga uitgevoerde werkzaamheden behelsden:

  • Restauratie van de kas en het snijwerk
  • Waterpas leggen en restauratie van de windladen met conducten en vervoersplank voor de frontpijpen
  • Het aanbrengen van een nieuwe ventilator in een nieuwe dempkist en het verbeteren van de plaats van de windinvoer
  • Het opnieuw beleren van magazijnbalg en schepbalgen
  • Restauratie van kanalen en piano/forte-trede
  • Restauratie van speel- en registertractuur. In Van Oeckelen-stijl vernieuwen van niet passende onderdelen. Aanbrengen beenbeleg op ondertoetsen manuaal. Maken nieuw pedaalklavier in Van Oeckelen-stijl
  • Restauratie pijpwerk
  • Polijsten frontpijpen
  • Intonatiegebreken verhelpen en stemmen

Het schilderwerk aan het orgel werd bijgewerkt en waar nodig vernieuwd door Jan Martens van Schildersbedrijf Martens te Zuidwolde. Het herstel van het imitatiewerk is verricht door Helmer Hut uit Beerta.

Bij het nalopen van de intonatie is het grootste respect in acht genomen voor de overgeleverde klank van dit bijna helemaal gaaf bewaard gebleven orgel.

De toonhoogte is 438 Hz. bij 17 graden Celsius. De winddruk is 86 mm.

Bij de ingebruikneming werd het orgel bespeeld door Theo Jellema die adviseur bij de restauratie betrokken was.

 

© 2012 fotografie Stef Tuinstra