De videokolom is inmiddels een breed gewaardeerd onderdeel van ORGELNIEUWS. De redactie doet daarin haar uiterste best de kijkers uit de houdgreep van het YouTube-algoritme te houden. De videoredactie zet deze zomer haar hulptroepen in.
Zoek op YouTube naar orgel, organ, orgue en je komt in een wonderwereld van mooie en leuke flimpjes, uit binnen- en ook heel veel uit buitenland. Rijp en groen, concerten, demonstraties, analyses en interviews. Kortom: het orgel leeft. Je zou bijna vergeten dat je ook nog met je eigen lijf naar een concert kunt gaan in plaats vanuit je luie stoel dat allemaal te bekijken.
ORGELNIEUWS nodigt de komende tijd organisten en orgelliefhebbers uit om hun favoriete filmpjes te laten zien. Ze worden gepubliceerd in de rechterkolom van de thuispagina, waar altijd al een selectie van recente YouTube-inhoud te zien was. In een redactioneel stukje legt hij of zij zijn keuzes uit.
Tymen Jan Bronda | organist en artistiek leider van het Luthers Bach Ensemble
‘You can only hear this sound in this church on this organ’
Op orgeljacht trokken ze door Nederland: orgelbouwer en organist Sander Booij en Jon Liinason van de Göteborg International Organ Academy. De vierde aflevering speelde zich af in de dertiende-eeuwse Mariakerk van Krewerd, beroemd om het oudste orgel van Groningen uit 1531. Zoals Sander terecht opmerkt, hoor je hier klanken die je nergens anders hoort. Ook speciaal was het moment waarop deze beelden voorbijkwamen: aan het begin van de coronatijd, toen de hele wereld leek te verstillen.
Dom Bedos
Verbijsterd was ik toen ik de Franse organist en klavecinist Paul Goussot hoorde en zag spelen op het orgel uit 1756 van de hand van de benedictijner monnik en orgelbouwer Dom Bedos in de abdijkerk Sainte-Croix in Bordeaux. Heerlijk om deze Dialogue sur les grands te horen op dit fan-tas-ti-sche orgel. Een onuitwisbare indruk.
Maestro Wim van Beek aan zijn orgel
Wim van Beek was zestig jaar lang Martini-organist. In die ongelooflijk lange tijd drukte hij zijn stempel op de orgelwereld. In 1984 werd het historische orgel van de Martinikerk opnieuw in gebruik genomen, na een jarenlange restauratie door Jürgen Ahrend in samenwerking met Cor Edskes. Dit wonderschone instrument, gecombineerd met de muzikaliteit en het talent van Van Beek, hebben een standaard neergezet die nog steeds in Groningen en omstreken weerklinkt. Wim was een geliefd speler, tegelijkertijd werd hij door velen verguisd. Ik bewaar mooie herinneringen aan die keren dat ik met hem heb mogen samenwerken.
Extravaganter kon het niet
Cameron Carpenter woont in Berlijn en Los Angeles en is zonder twijfel de bekendste Amerikaanse organist. Niet omdat hij nou zo mooi en stijlgetrouw speelt; hij is een geweldige virtuoos. Het is ook zijn excentrieke uiterlijk waardoor hij in het oog springt. Hoge hakken, tanktops, volle kuif, gemillimeterde slapen: eerder zou je denken aan een rockster. ‘Kan uit The States wat goeds komen?’, werd er in mijn conservatoriumtijd gevraagd. Ach ja.
En dan springt in 2014 opeens een Carpenter in het digitale oog. Dát was toch wel even wat anders dan we gewend waren. En ja mensen, een groot promotor, en dat is-ie!
De Man
Een van Nederlands meest getalenteerde jonge organisten, Laurens de Man, heeft tijdens de coronaquarantaine op elf orgels in Nederland opnamen gemaakt voor YouTube. Daarin staat het Tabulaturbuch ‘Dass Vatter Unser’ van Steigleder centraal. Iedere dag in de Veertigdagentijd verscheen een nieuwe upload op De Mans YouTube-kanaal. Bij veel variaties werkte een solist mee, zoals de componist voorschrijft. Hier een opname die hij ‘tussen de bedrijven door’ ook nog even maakte. Niet over het Vater Unser, maar wel origineel.
All of Ton?
Koopman demonstreerde in mei 2021 het Hildebrandt-orgel in Naumburg. Een nieuwe prachtig opgenomen serie op YouTube. Ton Koopman op All of Bach: ik wist niet wat ik zag. Toch mooi dat de Bachvereniging hem zo ver gekregen heeft, want hij hoort er natuurlijk gewoon tussen te staan. Jammer dan wel weer dat ie niet even z’n mening geeft over dat nieuwe 32-voets tongwerk. Anyway, hoog tijd ook dat Ton orkest- en koorwerken voor All of Bach gaat opnemen! Nu het nog kan.
Bekijk ook de keuze van Peter Sneep [1] en Eric Koevoets [2]
Verassend veel overeenkomsten met deze lijst. Wim van Beek, Ton Koopman staan bij mij ook bovenaan. En het Dom Bedos orgel is werkelijk waar fantastisch! Mooiste Frans barok orgel ter wereld.