Je hebt cornetten en cornetten. Organisten weten dat. Het koperen blaasinstrument leeft bij onze doelgroep vaak voort in een vijf sterke variant, bij voorkeur uitkomend. Minder op het netvlies hebben we dat er nog een derde variant is: de componist Peeter Cornet die in de zuidelijke Nederlanden naam en faam maakte.
advertentie
Ergens in de verte hebben we wel van hem gehoord, maar echt regelmatig op de lessenaar staat hij niet. Dat is jammer. Zijn oeuvre is minder omvangrijk en wellicht ook minder divers dan dat van tijdgenoot en buurman Sweelinck, maar daarmee zeker niet oninteressant.
De romanticus Alexandre Guilmant had dat al in de gaten en gaf een goede honderd jaar geleden de toen bekende orgelwerken al uit. Naderhand is er nog een handvol composities boven water gekomen. In de voornamelijk vrije werken, die overigens waarschijnlijk ook voor de liturgie zijn geschreven, toont Cornet dat hij aandacht heeft voor contrapunt en melodie. Aangenaam om naar te luisteren, soms wel wat breed uitgesponnen.
Van de Cauter
Onze eveneens zuidelijke buurman, Arnaud Van de Cauter, speelde een kleine tien jaar geleden het oeuvre van Cornet al eens in. Met twee schijfjes was die klus geklaard. Blijkbaar speelt Cornet zo’n belangrijke rol in huize Van de Cauter dat hij nu opnieuw een productie wijdt aan deze Belgische grootmeester.
Onder de titel ‘Op zoek naar een dialoog tussen de liefde voor het mooie en het verlangen naar het oude’ draagt hij deze album op aan zijn echtgenote. Een verdere motivatie omtrent zijn herhalingsoefening geeft hij niet. Wat mij betreft is dat ook niet nodig.
De wijze waarop Arnaud van de Cauter deze muziek ten gehore brengt laat zien dat Peeter Cornet voldoende in zich heeft om nog een keer voor het voetlicht te worden gebracht. Niet in het minst doordat hij ervoor gekozen heeft om dit keer een hele andere ruimte en orgel te kiezen, maar ook omdat hij zijn registratieplan volledig heeft herzien.
Ook qua interpretatie hoor je dat Cornet in de achterliggende jaren op de lessenaar is blijven staan. De articulatie is nog meer tot leven gekomen en op sommige punten ook meer gebalanceerd. Een mooi voorbeeld daarvan is de Fantasia secundi toni, waar Van de Cauter zijn versieringen veel meer in balans heeft gebracht.
Van de Cauter speelt met verve en heeft er hoorbaar plezier in. Bovendien is het buitengewoon knap hoe hij ook in de breed uitgemeten fantasieën de spanningsboog weet vast te houden.
Thomas
Tot slot is er nog een andere reden om deze productie te beluisteren. Naast de interessante kennismaking met onze zuiderburen in de vorm van een boeiend componist en een fantastisch spelend organist mag ook het orgel genoemd worden. Het instrument is gebouwd door Dominique Thomas, die hiermee opnieuw bewijst dat hij behoort tot de crème de la crème van het 21e-eeuwse orgelmakersgilde, zeker als het gaat om historiserende orgelbouw.
Thomas heeft enkele jaren terug in Orp-le-Grand een instrument gebouwd in de Zuid-Nederlandse stijl van de 17e eeuw. Uiteraard staat het in middentoon. Bijzonderheid hierbij is dat het orgel, naast een kort octaaf, voorzien is van subsemitoetsen waardoor je uiteindelijk toch in meer toonsoorten kan spelen. Ook Arp Schnitger paste deze techniek soms toe.
Het instrument klinkt opvallend transparant en is een genot om naar te luisteren, wat een mooie vocale prestanten en heldere fluiten! Ik blijf het bijzonder dat in deze tijd kerkbesturen het nog aandurven om een instrument te bouwen wat zo nadrukkelijk een tijdsperiode presenteert en daarmee beperkt in het (kerkmuzikale) gebruik.
Tot slot
Voor liefhebbers van oude muziek is het volop genieten van een boeiende componist, inspirerend spel en een zeer wel klinkend instrument. Inderdaad liefde voor het mooie en het verlangen naar het oude gaan hier samen op. Meer aanbeveling is niet nodig lijkt mij!
Organ Works by Peeter Cornet
Arnaud Van de Cauter
Thomas-orgel, Église Sainte Adèle et Saint Martin, Orp-le-Grand (B)
Fantasia noni toni, MMN 8; Salve Regina, MMN 10; Courante, MMN 12; Tantum ergo, MMN 11; Toccata noni toni, MMN 1; Fantasia secundi toni, MMN 3; Regina Caeli, MMN 9; Fantasia ottavi toni, MMN 6; Aria del Granduca, MMN 17; Fantasia primi toni, MMN 2.
Paraty – 518207, TT 79’23, booklet 16 p. NE/EN/FR, prijs € 16,99
