Text Example

advertentie

Die Orgel im Auditorium von Teneriffa. In der Werkstatt, Transport, Montage und Konzert-Live-Mitschnitt vom 3. Dezember 2005. – DVD

Suite in Form einer Orgelvorfürung mit 10 Film-Impressionen von der Entstehung der Orgel; Poema Sinfónico – Improvisationen über drei Film-Impressionen von Teneriffa; Tryptique für 9 Organisten. Organisten: Prof. Wolgang Seifen (Hauptspieltisch); Yoon-Hee Kim; Kathrin Borda; Jörg Schwab; Tobias Aehlig; Juan de la Rubia; Jörg Walter; Nina Sandmeier; Paul Kayser.

Booklet: Duits en Engels

Speelduur: 102 minuten

ORGANpromotion – OP6001

Prijs € 24,95

Klik hier om dit artikel te bestellen

Terwijl het NOS Journaal juist die avond berichtte dat de peperdure bruggen in de Haarlemmermeer van de Spaanse architect Santiago Calatrava hevig roesten en voor vijf miljoen moeten worden opgeknapt, stapte ik met de dvd “Die Orgel im Auditorium von Teneriffa” virtueel ín een bouwwerk van Calatrava dat in 2003 werd voltooid.

Het gebouw kreeg een fors concertorgel dat uit acht werken bestaat. Deze acht ‘orgels’ moeten de toehoorder het effect van ‘Dolby Surround’ laten ervaren. In 2005 vond de oplevering plaats van dit orgel, gebouwd door de Spaanse orgelbouwer Blancafort die duidelijk was beïnvloed door de denkbeelden over orgelbouw van de Parijzenaar Jean Guillou. De sympathieke Duitse organist Wolfgang Seifen werd gevraagd om de première te verzorgen. Van deze ‘Ersteinspielung’ werden opnames gemaakt die we thans op dvd kunnen bekijken.

De producent ‘Organ Promotion’ wees de redactie van Orgelnieuws er met klem op dat het hier om live-opnamen gaat en dat we niet de beeld- en geluidskwaliteit moeten verwachten van professionele dvd-producties zoals we die inmiddels o.a. in Nederland van enkele organisten kennen. Bij het bekijken van de dvd viel de geluidskwaliteit me nog wel mee, maar de beeldkwaliteit is inderdaad niet geweldig. Vooral de shots die men maakte van de opbouw van het instrument zijn bepaald geen lust voor het oog. Bij de slotimprovisatie met 8 andere organisten moet de kijker telkens zeer lang kijken naar twee uiterst traag in elkaar overlopende beelden. Het deed me denken aan de jaren zeventig waarin deze techniek dikwijls werd toegepast. Maar goed, de producent was eerlijk over deze minpunten en we mogen Organ Promotion daar dus niet te veel op aankijken.

Wolfgang Seifen typeerde ik zojuist al een sympathiek mens. Dat is hij. Als voormalig organist van de Mariabasilika te Kevelaer bleek hij vroeger een zeer aimabel mens te zijn en ook als pedagoog wordt hij thans door de orgelstudenten van Berlijn op handen gedragen. Seifen mist iedere vorm van hoogmoed die we bij zijn collega’s maar al te vaak ervaren moeten en voor de orgelimprovisatie is hij in Duitsland en ook daarbuiten een stimulans zonder weerga gebleken.

Seifen speelt zelden literatuur tijdens concerten en dat doet hij op deze dvd evenmin. Hij improviseert dus en start de dvd met een Suite waarin hij het orgel demonstreert. Tussendoor zien we hoe het orgel uiteindelijk zijn huidige vorm kreeg. Onmiddellijk stuiten we op een zwak punt van deze dvd. Deze is volledig gevuld met improvisaties en dan ook nog door dezelfde organist. Goed, hij wordt ten slotte vergezeld door 8 anderen maar dat verandert aan de improvisatiestijl weinig. Seifen heeft, zoals iedere improvisator, zijn eigen – aardigheden, maar die worden op deze dvd irritant. Wie Seifen kent, weet dat hij is gezegend met een fabelachtige vingervlugheid en dat demonstreert hij dan ook bij veel improvisaties toe. De gedachte “Daar gaan we weer!” kwam dan ook te vaak bij me boven. De ‘Fileuse’- (=spinnewiel) vorm die we kennen van Dupré, Cochereau en hun adepten, vliegt ons telkens om de oren. Knap, maar het wordt erg vervelend na een paar keer. De beelden bij de Suite bieden daarbij te weinig boeiende afleiding, al heb ik wel met genoegen gekeken naar het dubbele chamadewerk dat, zodra het orgel niet wordt gebruikt, achter een muur van het auditorium kan verdwijnen. Calatrava wilde dat. Hier en daar blijkt het orgel over fraaie stemmen te beschikken en is de eigenzinnige hand van Guillou duidelijk hoorbaar. Het kan zijn dat de niet-optimale opname geen goed klankbeeld schetst van het instrument maar in de tuttiklank van het orgel lijkt het pedaal body te missen. Er zitten ondanks de herhalingen prachtige staaltjes van improvisatiekunst tussen. Het is helaas wat te veel. De kijker moet de dvd niet aan een stuk door bekijken maar elk onderdeel afzonderlijk. Dat is meer dan voldoende.

Seifen vervolgt de dvd met een improvisatie rond filmbeelden van Tenerife. Het is grappig om te zien en te horen hoe Seifen tracht te anticiperen op de getoonde beelden die echter zo snel van thema veranderen dat de improvisatie weinig tijd voor diepgang krijgt. Snel stromend water wordt na enkele seconden afgewisseld door dode boomwortels en deze zijn nog maar net in beeld of wriemelende insecten verplichten de organist direct over te gaan tot opnieuw snelle loopjes over de 4 manualen van de modern uitgevoerde console. De improvisatie mist daardoor ook rust en boet aan waarde in.

De laatste improvisatie is tegelijk een wereldpremière. Samen met Seifen improviseren acht studenten van hem een Tryptique die wel enige voorbereiding vooraf verraadt. Op negen aparte toetsinstrumenten wordt dus een grote improvisatie gespeeld. Was het concertorgel al een symfonieorkest op zich, nu wordt dat helemaal duidelijk. Wat over deze improvisatie te zeggen? Moeilijk. Laat ik het kort houden: boeiend en vermoeiend.

Bij de dvd wordt een goed boekje in drie talen met genoeg informatie over het gebouw, het orgel en de gespeelde muziek mee geleverd, alsook een dispositie van het 72 stemmen tellende instrument en persoonlijke gedachten van Wolfgang Seifen. De dvd duurt 102 minuten en is voor bijna 25 euro in gespecialiseerde muziekzaken te koop. Of juist deze dvd geschikt is als promotiemateriaal voor dit orgel durf ik te betwijfelen. Lovend kan ik dus helaas niet zijn. Dat doet me geen deugd temeer omdat ik altijd een zwak heb gehad en nog steeds heb voor de zo vriendelijke en enthousiaste Wolfgang Seifen die meer in zijn mars heeft dan hier uit de verf komt. Tja, oude liefde roest niet, Herr Professor Seifen. [BERT REBERGEN]

Klik hier om dit artikel te bestellen