advertentie
François Espinasse orgue, Quintette de Cuivres, J.P, Matthieu, direction. Editions Hortus 025,
Toulouse les orgues, Festival International, 2002.
Editions Hortus heeft met deze CD een uitstekende bijdrage geleverd aan het verbreiden van moderne orgelmuziek.
De organist François Espinasse die alle drie de composities uitvoert (op drie verschillende orgels) is in 1961 geboren. Hij studeerde bij Xavier Darasse (1934-1992) aan het conservatorium te Toulouse, en later bij André Isoir. Hij won meerdere malen, onder andere in 1980 en 1986, een prijs voor hedendaagse muziek. Momenteel is hij organist aan de St. Séverin te Parijs. Hij doceert daarnaast aan het conservatorium in Bordeaux.
Jean Pierre Matthieu studeerde piano en trombone aan het Conservatorium te Avignon, waarna hij verder studeerde aan het Conservatoire Supérieur te Parijs. Daar sloot hij met de hoogste lof zijn studie af. Ook Matthieu zette diverse prijzen op zijn naam. Momenteel doceert hij trombone en kamermuziek aan het conservatorium in Toulouse, maakt concertreizen en opnamen. In 1975 richtte hij het koper-ensemble ’Les Sackeboutiers’ op. Alle muziek voor koperblazers van Darasse is door hem uitgevoerd.
Gilbert Amy is in 1936 te Parijs geboren. Hij studeerde ondermeer bij Caussade en Messiaen. Hij nam privé-lessen piano bij Yvonne Loriod, de echtgenote van Messiaen. Later ontmoette hij Pierre Boulez, die hem vroeg een werk voor diens ensemble te schrijven. In de periode 1967-1974 was hij dirigent van het ensemble Domaine Musical. Naast zijn activiteit als dirigent doceerde hij in 1982 aan Yale University. In 1984 werd hij directeur van het Conservatoire Supérieure in Lyon. Amy staat bekend als een zeer veelzijdig componist. Zijn “Trois inventions pour orgue (1993-1995, revisie 2001), à la memoire de Xavier Darasse) is een 25 minuten durend werk. Het is in een vorm geschreven die veel weg heeft van een tryptique. Er is een zekere éénheid in de tempi en het compositorisch materiaal. Het resultaat is een prachtig en vindingrijk orgelwerk. Waarin niet alleen een groot evenwicht wordt bereikt tussen al deze elementen, maar ook een gezonde speelsheid en distinctie deze prachtige compositie sieren.
Het Alfred Kern-orgel (1976) in de kathedraal te Toulouse, waarop dit werk werd gespeeld, leent zich hier uitstekend voor.
Xavier Darasse, “Organum VIII Jean Pierre Guézec, 1972”
Guézec overleed in 1971. We horen een werk, dat typerend is voor het seriële tijdperk rond de 70-er jaren. Het koper is zeer polyfoon en afwisselend geschreven, nu eens met zeer dicht gecomponeerde episoden, dan weer in opener en langduriger klankformaties. Beide composities vragen nogal geduld en inlevingsvermogen van de luisteraar. Het orgel lijkt “afstandelijk” te functioneren temidden van het koper, en dat maakt – gek genoeg – de rol daarvan sterker. Uitvoering vond plaats op een orgel van Gérard Bancells uit 1994. Dit orgel staat in de Chapelle St.-Claire van het Katholieke instituut in Toulouse.
“Messe de la Pentecôte” (1949-50) van Olivier Messiaen (1908-1992) is een belangrijk overgangswerk. Het werk blikt al wat vooruit op zijn Livre d’Orgue (1951). Alle exotisch-Griekse metra en modale vondsten speelt Messiaen in dit meesterwerk uit. Alleen deel IV Les Oiseaux et la Source grijpt in zijn – overigens hallucinerende – zoetelijkheid terug op vroeger werk.
Espinasse voert dit werk uit op het Eugène Puget-orgel (1888) in de Notre-Dame la Dalbade te Toulouse. Zijn orgelspel is in dit werk (en de andere twee) prachtig verzorgd. Ook het orgeltype leent zich voortreffelijk voor Messiaens “Messe”.
Het is een verkwikking te weten, dat men nog moed en idealisme heeft moderne (orgel)muziek op het hoogste niveau uit te brengen. Ook deze cd draagt daar op indrukwekkende wijze aan bij. [KEES WEGGELAAR]
© 2006 www.orgelnieuws.nl
