Honderdjarig Steinmeyer-orgel Adventskerk Alphen aan den Rijn bespeeld door Simon Stelling

simon stelling orgel adventskerk alphen

Op 24 januari 1923 is het Steinmeijer-orgel in de Adventskerk in Alphen aan den Rijn officieel in gebruik genomen. Vandaag precies honderd jaar geleden. Van het twee jaar geleden door Elbertse Orgelmakers gerestaureerde orgel bracht stadsorganist Simon Stelling vorig jaar een dubbel-cd uit.

Text Example

advertentie



In de jaren twintig van de vorige eeuw kreeg de Beierse firma G.F. Steinmeyer & Co. kortstondig voet aan Nederlandse grond met nieuwe orgels in onder meer Hilversum (Clemenskerk, 1923, thans Koepelkerk Bussum), Papendrecht (Grote Kerk, 1923, sterk verbouwd) en Terneuzen (Gereformeerde Kerk, 1923, sinds 1986 opgeslagen bij een particulier).

De grootste instrumenten van deze firma verrezen in 1922 in de Adventskerk in Alphen aan den Rijn (toen nog 36/IIP) en in 1924 natuurlijk het roemruchte orgel in de Prinsessekerk in Amsterdam (39/IIIP).

Raakte het pijpwerk van dat laatste orgel sinds de demontage in 1982 in de diaspora, het Alphense orgel ontkwam begin jaren zeventig maar ternauwernood aan sloop.

In ere hersteld

Na herstel door Flentrop in 1975, restauratie en uitbreiding met een Cornet en Nasard door Vermeulen in 1983, speeltafelrevisie door Seifert in 2016 en de restauratie door Elbertse in 2020 is de toekomst voor het rein-pneumatische instrument in de Adventskerk toch weer voor langere tijd verzekerd. Alle pijpwerk uit 1922 is nog aanwezig, wat je niet van alle orgels uit die bouwtijd kan zeggen. Bijzonder is ook dat het Hoofdwerk zwelbaar is, een functionaliteit die bij de laatste restauratie in ere is hersteld.

Sinds de wederopstanding van het orgel in 1975 waakt organist Simon Stelling over zijn Steinmeyer-orgel in de Adventskerk. Als onvermoeid orgelpleitbezorger doet hij dat sinds 2013 ook als stadsorganist van Alphen aan den Rijn.

Dubbel-cd van een honderdjarige

Ter gelegenheid van de restauratie en de honderdste verjaardag van het orgel bracht Stelling een dubbel-cd uit waarop hij zijn orgel, zoals het een stadsorganist betaamt, aan een breed publiek laat horen. Op de eerste cd staat werk van Duitse, Franse en Engelse bodem. Verrassend is de maar sporadisch geprogrammeerde orgelsymfonie van Lazare-Auguste Maquaire, leerling van Widor en diens assistent in de Saint-Sulpice.

De tweede cd is geheel gevuld met transcripties van barokke klassiekers van Rameau, Bach en Vivaldi tot symfonisch werk van Dvorák en Wagner waarin de vele klankschakering van het instrument tot hun recht kunnen komen.

Stelling presenteert met deze goedgevulde dubbelaar een van de markantste orgels uit de jaren twintig van de vorige eeuw in Nederland.

Eeuwfeest
Het Steinmeyer-orgel in de Adventskerk werd in 1922 gebouwd, daarom werd ook vorig jaar al feest gevierd in Alphen. De inwijding vond echter plaats in 1923. Op woensdag 24 januari van dat jaar bespeelde Johan Wagenaar het orgel met werk van Mendelssohn (2e Sonate), Bach, Rheinberger, Schumann, Liszt en improvisatie met samenzang. Simon Stelling zal dit programma op zondag 18 juni 2023 nogmaals laten klinken. Het concert valt in een reeks van jubileumactiviteiten die vanaf april dit jaar zullen plaatsvinden.

Simon Stelling | Steinmeyer-orgel Adventskerk Alphen aan den Rijn

CD 1 – Guilmant: March upon Handel’s ‘Lift Up Your Heads’; Karg-Elert; Trois Impressions (Harmonies du Soir / Clair de Lune / La Nuit); Dubois: Fiat Lux; In Paradisum; Franck: Prélude, Fugue et Variation; Wesley: Air & Gavotte; Thalben-Ball: Elegy; Maquaire: Première Symphonie op. 20.
CD 2 – Rameau: Gavotte; Bach: Arioso, BWV 156; Vivaldi: Concerto in D; Boccherini: Menuet; Wagner: Ouverture Lohengrin; Grieg: Holberg Suite (3 delen: Praeludium, Sarabande en Gavotte); Dvo?ák: Largo (New World Symphonie); Von Suppé: Leichte Kavallerie; Saint-Saëns: Le Cygne; Elgar: Pomp and Circumstance March No.1 in D major

Tulip Records – TURE 185017, TT 154′, booklet 20 p. (NE/EN), opname 07+10/2021, prijs € 18,50